 |
| ရွားပါးၾကယ္လိပ္ |
ျမန္မာၾကယ္လိပ္အေၾကာင္း
ျမန္မာ့ၾကယ္လိပ္ကုိ သိပၸံအမည္ (Geochelone Platynota) မ်ိဳးရင္း (Testudinidae) အမ်ားသံုး အမည္ (Myanmar Star Tortoise) ေဒသသံုးအမည္ ၾကယ္လိပ္၊ ပင့္ကူလိပ္၊ ၿပိဳလ္လိပ္၊ ျမလိပ္၊ ေတာင္ပုလိပ္၊ မန္းက်ည္းလိပ္ အျဖစ္ လူသိမ်ားသည္။
ျမန္မာ့ၾကယ္လိပ္ကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္သာ ေတြ႕ရွိရၿပီး အျခားႏိုင္ငံ မ်ားတြင္မေတြ႕ရပါ။ ျမန္မာ့ေဒသရင္း မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျခာက္ေသြ႕ပူျပင္းေသာ အလယ္ပုိင္းေဒသမ်ားတြင္ ေတြ႕ရၿပီး မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကုိင္းတုိင္းေဒသႀကီး၊ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီးတုိ႔တြင္ အေတြ႕မ်ားသည္။ ႏြားထုိးႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ မင္းစံုေတာင္ေဘးမဲ့ေတာတြင္ ၿခံခတ္ ေမြးျမဴထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ လ်က္ရွိသည္။ ၄င္းၾကယ္လိပ္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ မ်ိဳးတံုးေပ်ာက္ကြယ္လုနီးေသာ မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚရွိ လိပ္မ်ိဳးစိတ္မ်ားအနက္ နံပါတ္သံုးအဆင့္ မ်ိဳးတံုးလုနီးေသာ မ်ိဳးစိတ္လည္းျဖစ္သည္။ ယင္းမ်ိဳးတံုး ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးေသာ ျမန္မာ့ၾကယ္လိပ္ကုိ ႏြားထုိးႀကီးၿမိဳ႕နယ္ မင္းစံုေတာင္ေတာဝင္း တိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာတြင္ သဘာဝအေလ်ာက္ ေတြ႕ရွိႏိုင္ျခင္း၊ ဧက ၅၅၈၄ က်ယ္ဝန္းေသာ မင္းစံုေတာင္ေတာဝုိင္း တိရစၧာန္ေဘးမဲ့ေတာ တည္ရွိေနျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ႏြားထုိးႀကီးၿမိဳ႕နယ္၏ ဂုဏ္က်က္သေရေဆာင္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ လိပ္သီးသန္႔ ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမအျဖစ္ မင္းစံုေတာင္ေတာဝုိင္း တိရစၧာန္ေဘးမဲ့ေတာသည္ အက်ယ္ဝန္းဆံုး ဧရိယာျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာၾကယ္လိပ္သည္ စက္တင္ဘာလ၊ ေအာက္တုိဘာလမ်ားတြင္ ဥဥၿပီး ဇြန္လ၊ ဇူလုိင္လမ်ားတြင္ သားေပါက္ေလ့ရွိသည္။ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ဥေလ့ရွိၿပီး တစ္ႀကိမ္လွ်င္ ဥသံုးလံုးမွကိုးလံုးအထိဥသည္။ သားေပါက္သည့္ ရာသီတြင္ပင္ မိတ္လိုက္ေလ့ရွိသည္။ မ်ိဳးတံုးေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ မင္းစံု ေတာင္ေတာဝင္း တိရစၧာန္ေဘးမဲ့ေတာ၊ ေရွာက္ေတာ႐ိုးစခန္းတြင္ ၿခံခတ္ေမြးျမဴထားျခင္းအားျဖင့္ အမ်ားျပည္သူမ်ား လာေရာက္ၾကည့္႐ႈေလ့လာႏိုင္ျခင္း၊ သိပၸံပညာရပ္ဆုိင္ရာ ေလ့လာသုေတသန ျပဳလုပ္ႏိုင္ျခင္း၊ ၿခံခတ္ေမြးျမဴထား၍ ၄င္းတုိ႔၏ အေလ့အထသဘာဝကုိ သိရွိသည့္အျပင္ မည္ကဲ့သုိ႔ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိျခင္း၊ မ်ိဳးတံုးရန္အႏၲရာယ္မွကာကြယ္ႏိုင္ျခင္းစသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးတုိ႔ကုိ ရရွိႏိုင္သည့္အျပင္ သဘာဝအေျခခံခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိေစသည္။
ျမန္မာ့ၾကယ္လိပ္သည္ မ်ိဳးတံုးရန္အလြန္နီးစပ္ေနေသာ မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ လံုးဝကာကြယ္ ထားေသာ တိရစၧာန္ျဖစ္သည့္အျပင္ ကမၻာေပၚတြင္ လိပ္သီးသန္႔ ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမအျဖစ္ ႏြားထုိးႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ မင္းစံုေတာင္ေတာဝုိင္း တိရစၧာန္ေဘးမဲ့ေတာသည္ အက်ယ္ဝန္းဆံုး ဧရိယာအျဖစ္ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
ဆက္စပ္သတင္း
ျမန္မာ့ၾကယ္လိပ္အေကာင္ ၁၅ဝ ေဘးမဲ့လႊတ္ပြဲအခမ္းအနားကို ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာဝန္ႀကီးဌာန ဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္
သားငွက္တိရစၧာန္ထိန္းသိမ္းေရးဌာန လက္ေအာက္ရွိ မင္းစုံေတာင္ေတာ႐ိုင္း တိရစၧာန္ေဘးမဲ့ေတာအတြင္းရွိ မင္းစုံ ေတာင္ေပၚ ဘုန္းပြင့္ေအာင္ ေစတီ ေျခရင္းရွိ ပရိဝုဏ္၌ ႏုိဝင္ဘာ ၆ ရက္က စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါအခမ္းအနားတြင္ မင္းစုံ ေတာင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးစီးအရာရွိ ဦးစန္းဝင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴး ဦးေက်ာ္ႏုိင္၊ ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမွဴးေဒါက္တာ ေဒၚသႏၲာေဆြ၊ ရတနာ ပုံတိရစၧာန္ဥယ်ာဥ္မွ ေဒါက္တာတင့္လြင္၊ တြားသြားသုေတသနပညာရွင္ ေဒါက္တာစတီဗင္ပလတ္၊
ေဒါက္တာေဒၚကလ်ာတို႔က ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ားကုိ ေျပာ
ၾကားခဲ့သည္။
အခမ္းအနားအၿပီးတြင္ ျမန္မာ့အေမြအႏွစ္တြင္ပါဝင္၍ က်န္းမာ ေရးစစ္ေဆးၿပီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာ့ဌာေန ရင္းဖြား ၾကယ္လိပ္ Geochelone
platynota ၿခံေပါက္အရြယ္ေရာက္ အေကာင္ ၁၅ဝ ကို ေဘးမဲ့ေတာအတြင္းရွိ ေနရာသုံးေနရာတြင္ လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ယင္းၾကယ္လိပ္မ်ားသည္ သစ္ေတာဥပေဒျဖင့္ကာကြယ္ထား ေသာ မ်ဳိးစိတ္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ကမၻာ့မ်ဳိး သုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္မည့္ လိပ္မ်ဳိးစိတ္ ၂၅ မ်ဳိးတြင္ပါဝင္သျဖင့္ လုံးဝ ကာကြယ္ထားေသာ မ်ဳိးစိတ္ျဖစ္ကာ သစ္ေတာဦးစီးဌာန ေအာက္ရွိ ေရႊစက္ေတာ္ေဘးမဲ့ေတာ၊ ေလာက နႏၵာေဘးမဲ့ေတာဥယ်ာဥ္ႏွင့္ မင္းစုံ ေတာင္ေဘးမဲ့ေတာတို႔တြင္ အနီးကပ္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေမြးျမဴေစာင့္ ေရွာက္လ်က္ရွိေသာ မ်ဳိးစိတ္လည္း ျဖစ္သည္။
ကိုၿငိမ္း (ေတာင္သာ)
၁၂-၁၁-၂၀၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာ စာမ်က္ႏွာ(၂)မွ
၁၂-၁၁-၂၀၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာ စာမ်က္ႏွာ(၂)မွ
No comments:
Post a Comment
အႀကံျပဳခ်က္တစ္ခုခု ေရးခဲ့ပါ....